باسمه تعالی

چرا پارچه دور خانه خدا فقط به رنگ مشکی است؟

پاسخ اجمالی

پارچه مشکی رنگی که امروزه با آن کعبه را می پوشانند پیراهن یا پرده کعبه یا جامه کعبه نامیده می شود. این پوشش در قرون اخیر به رنگ مشکی بوده و آیات قرآن به رنگ طلایی با خط بسیار زیبایی بر آن بافته می شود. اما قبلا از رنگ های دیگری برای این پوشش استفاده می شده است.

ابن اسحاق گوید :” در عصر رسول خدا، بر کعبه پارچه سفید رنگ بافت مصر مشهور به “قباطی” می آویختند و سپس از بردهای یمانی برای آن استفاده می کردند. پس از پیامبر، عمر، عثمان، حجاج و ابن زبیر بر کعبه پارچه قباطی و پرده دیبا پوشانیدند.[1] “

این پرده ها گاهی به رنگ سبز و گاهی قرمز بوده و گاهی با دو یا چند پرده بر روی هم کعبه را می پوشانیدند.

در زمان ناصر عباسی، ابتدا پرده ای به رنگ سبز برای کعبه آماده شد و پس از آن، از اواخر خلافت وی، به رنگ مشکی تهیه گردید.

پس از آن زمانی که سلاطین مصر تهیه پرده کعبه را بر عهده داشتند همه ساله پرده ای به رنگ قرمز برای کعبه ارسال می کردند .[2]

در زمان ملکشاه سلجوقی، که ایرانیان افتخار تهیه پرده کعبه را داشتند پرده هایی که برای کعبه آماده می شد به رنگ زرد بود. ابن بطوطه در سفر نامه خود (رحله) می گوید: پیراهن خانه کعبه را در شهر شوشتر خوزستان، ایران از دیبای خالص می بافتند و به کعبه می فرستادند.

در سال 1221 تا 1229 که اهل حجاز افتخار تهیه پرده را داشتند. نخست پرده را از حریر سرخ تهیه کردند و سپس در سال های بعد آنرا به حریر سیاه تبدیل کردند… [3]”

در موسم حج بخصوص در روزهای نزدیک به تعویض پرده اندک اندک آنرا بالا می برند و بر می چینند و به جای آن پرده سفیدی می پوشانند و پس از انجام مراسم حج پرده نو بر آن می پوشانند .[4]

بنا بر این مشکی بودن رنگ پرده (جامه) دلیل خاصی ندارد و به انتخاب تهیه کنندگان مربوط می شود.

 ********************
. [1] اصغر قائدان ، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره ، ص 95

[2] . اصغر قائدان ، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره ، ص 96

[3] . سید کباری ، سیمای مکه ، ص 161

[4] . سید کباری ، سیمای مکه ، ص 162ـ مهدی ملتجی ، فرهنگ دانستنیهای پیش از سفر به خانة خدا ، ص 2012 ـ برگرفته از صفحه 97 کتاب اخبار مکه و ما جاء فیها من الاثار ، محمد ابن عبد الله بن احمد ازرقی

 باسمه تعالی

مواردی که برای بیرون رفتن اجازه شوهر لازم نیست!

مدیر بودن مرد به معناى اسیر بودن زن در دست وى نیست تا بتواند به دلخواه خود عمل کند. در تمام مدیریت‏ها مدیر نباید خود را بى نیاز از شور و مشورت بداند.

زن و شوهر با قرارداد ازدواج، حقوق و تكالیف مختلفى نسبت ‏به یكدیگر پیدا مى‏ كنند. تأمین هزینه خانواده در حقوق اسلام، تعهدى یك جانبه است و زن در این زمینه هیچ تكلیفى ندارد. ولیکن زن نسبت به مرد تعهداتی دارد که باید همیشه به تعهداتش پای بند باشد.

موضوع اجازه از شوهر مبحثی است که همیشه مورد سوال خانم ها است که تا چه حد باید برای بیرون رفتن و فعالیت های خود از شوهر اجازه بگیریم؟ در این مطلب به این سوال پاسخ می دهیم.

خانواده یک واحد کوچک اجتماعى است که همانند اجتماع بزرگ نیاز به رهبر و سرپرست دارد. قرآن مجید تصریح کرده که مدیریت خانواده بر عهده مرد است: «الرّجال قوّامون على النّساء؛» مردان سرپرست و عهده دار امور زنان هستند.(1)

البته منظور از سرپرستى و مدیریت، استبداد و زورگویى نیست، بلکه منظور، اداره امور و هدایت زندگى و تأمین معیشت است. این موقعیت به خاطر خصوصیات جسمى و روحى مردان است مانند: داشتن بنیه بدنى و نیروى جسمى و غلبه قوه تفکر مدیریتى بر نیروى عاطفه.

از طرفى تعهد او در برابر زن و فرزندان نسبت به پرداخت هزینه‏ هاى زندگى و پرداخت مهر، این حق و در واقع مسئولیت را به او مى دهد که وظیفه سرپرستى بر عهده او باشد. البته ممکن است زنانى، بر شوهران خود امتیاز داشته باشند، ولى قوانین به تک تک افراد نظر ندارد، بلکه نوع انسان و کلى را در نظر مى گیرد.(2)
ریاست‏ شوهر بر خانواده با عنایت ‏به ضرورت وجود مدیر و سرپرست در هر تشكل و جامعه ‏اى، یك ریاست ادارى است نه استبدادى و هرگز زن، ملزم به اطاعت از مرد در امور شخصى او نیست.
 
فتاوای مراجع درباره خروج از خانه
مدیر بودن مرد به معناى اسیر بودن زن در دست وى نیست تا بتواند به دلخواه خود عمل کند. در تمام مدیریت‏ها مدیر نباید خود را بى نیاز از شور و مشورت بداند. زن و شوهر با قرارداد ازدواج، حقوق و تكالیف مختلفى نسبت ‏به یكدیگر پیدا مى‏ كنند. زن نسبت به مرد تعهداتی دارد که باید همیشه به تعهداتش پای بند باشد.

1- امام خمینى (ره): در مطلق استمتاعات (بهره مندى‏هاى جنسى) و خروج زن از منزل باید اطاعت از شوهر باشد. زنى که امور واجب بر خود و حقوق شوهر را رعایت نکند، ناشزه است، ولى ترک اطاعت از شوهر در مواردى که بر زن واجب نیست، باعث نشوز وى نمى شود. بنابراین اگر زن از خدمات خانه و خواسته‏ هاى شوهر که مربوط به کامیابى در امور جنسى نمى شود، مانند جارو کردن، خیاطى، آشپزى یا حتى آب دادن و پهن کردن رختخواب خوددارى کند، نشوز شمرده نمى شود.(3)

2- آیة الله مکارم شیرازی (دام ظله): در مواردی اطاعت از شوهر لازم نیست که با انجام اموری مانند واجبات (حج واجب، صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن به مقدار لازم)، فراگرفتن احکام اسلام مانند رفتن به مسجد و امثال آن، تهیه اجناس ضروری منزل در حالی که مجبور باشد، شرکت در انتخابات و راهپیمایی های ضروری و همچنین در مورد مراجعه به طبیب مخالفت کند.

3- آیة الله بهجت (ره): زنى كه عقد دایم شده، نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را براى هر لذتى كه او مى خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعى از نزدیكى كردن او جلوگیرى نكند.(4)

4- آیة الله خامنه ای (دام ظله): تا زمانی که زن به خانه شوهر نرفته است، در خروج از منزل نیاز به اجازه شوهر ندارد.(5)

5-  آیة الله مکارم شیرازی (دام ظله): در مواردی اطاعت از شوهر لازم نیست که با انجام اموری مانند واجبات (حج واجب، صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن به مقدار لازم)، فراگرفتن احکام اسلام مانند رفتن به مسجد و امثال آن، تهیه اجناس ضروری منزل در حالی که مجبور باشد، شرکت در انتخابات و راهپیمایی های ضروری و همچنین در مورد مراجعه به طبیب مخالفت کند.(6)
6- آیة الله سبحانی (دام ظله):زنی که عقد دائمی شده نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود یا کاری را در خارج خانه انتخاب کند؛ مگر برای نیازمندی های جزئی که با حقوق زوج و شئون او منافات نداشته باشد. در عین حال شوهر نباید از خروج زن برای دیدار پدر و مادر و ارحام در حد معمول جلوگیری کند.(7)

 نتیجه
اطاعت از شوهر در هر حال می تواند، به تغییر رفتار همسر منجر شود و موجب قرب زن به خدا می شود، و همچنین، از هم پاشیدگی خانواده جلوگیری می کند. امام صادق (علیه السلام) در حدیثی چنین زنی را این گونه ستایش می کند :سه زن، خدا عذاب قبر را از آنها بر می دارد و با حضرت فاطمه (سلام الله علیها) دختر محمد (صلی الله علیه و آله) محشور می شوند: زنی که بر غیرت همسرش صبر کند، و زنی که بر سوء اخلاق همسرش صبر کند، زنی که مهرش را به همسرش ببخشد، خدا در ازای هر واحد از آن ثواب هزار شهید می دهد و برای هر واحد از آن ثواب یک سال عبادت می نویسد.(8) پس اطاعت پذیری منافع نهفته ای دارد که جز با مطیع بودن حاصل نمی گردد.

 پی نوشت ها:

************************************
1-  سوره نساء، آیه34.
2-   تفسیر نمونه، جلد 3، صفحه 370.
3- تحریرالوسیله، جلد 2، صفحه 305.
4- سایت آیة الله بهجت (ره).
5- پایگاه اطلاع رسانی آیة الله خامنه ای (دام ظله).
6- پایگاه اطلاع رسانی آیة الله مکارم شیرازی (دام ظله).
7- پایگاه اطلاع رسانی آیة الله سبحانی (دام ظله).

8- وسایل الشیعه جلد15، صفحه 37.

منابع:
تفسیر نمونه، آیة الله مکارم شیرازی (دام ظله).
تحریرالوسیله، امام خمینى (ره).
پایگاه اطلاع رسانی مراجع عظام.